2025'te Algoritmik Stabilcoinler: diriliş mi yoksa hayal mi?

Vay canına, ne harika! Algoritmik stablecoin'ler küllerinden tekrar doğuyor sanki bir anka kuşu gibi. Mahvolmuş yatırımcıların izini bıraktıktan ve kırık vaatlerle dolduktan sonra, şimdi yeni ve parlak bir kostümle geri dönüyorlar. Ama gerçekten bir şey değişti mi yoksa sadece bir cesedin üzerine makyaj mı yapıldı?

Kişisel deneyimimden, bu "yenilikler" bana eski sevgilimin değiştiğine yemin ettiği zamanı hatırlatıyor. Algoritmik stablecoin'ler merkeziyetsizlik olmadan istikrar vaat ediyor, ama ilk krizde seçimlerden sonra bir politikacıdan daha hızlı kaçıyorlar.

Bu şeyler neyin nesi?

Algoritmik stablecoin'ler, genellikle 1 dolar( değerini korumaya çalışan ve arkasında gerçek rezervler bulundurmayan sözde stabil kriptolardır. Somut bir destek yerine, otomatik olarak arzı ayarlayan sihirli algoritmalar ve akıllı kontratlara güvenirler.

Bu, merkezi bir bankaya benziyor ama merkezsiz ve yetişkinler tarafından denetlenmiyor. Fiyat 1$'dan yükselirse, fiyatı düşürmek için daha fazla token basıyorlar. Düşerse, kıtlık yaratmak için tokenları yakıyorlar. Teoride şık, pratikte felaket.

Hepimizin hatırladığı ama unuttuk gibi davrandığımız felaket

Terra/Luna'yı hatırlıyor musunuz? 2022'de milyarlarca değerini yok eden o algoritmik güzellik. "İstikrar" mekanizması o kadar sağlamdı ki, her şeyin kart kalesinin yıkılması için sadece küçük bir itme yeterli oldu.

Bu domino etkisi rahatsız edici gerçeği ortaya çıkardı: bu stablecoin'ler tamamen toplumsal inanca bağlıdır. İnsanlar inancı kaybettiği anda, algoritma ölüm sarmalına girer. Bu, finansal bir tarikat gibi - "bu bir dolandırıcılık!" diye ilk kişi bağırana kadar işler.

Basis, Empty Set Dollar... cesetler listesi uzun. Hepsi aynı sebepten başarısız oldu: Piyasa paniklediğinde B planları yoktu.

2025: Mucize yılı mı?

Artık projeler daha "olgun" sunuluyor. Büyük yenilik: sürpriz! Gerçek bazı rezervlere ihtiyaç duyduklarını keşfetmişler. Harika bir buluş. Tamamen algoritmik olanın çalışmadığını kabul eden hibrit modeller.

Şeffaflık da modası geçmiş değil. Artık paranızı nasıl kaybedeceğinizi tam olarak gerçek zamanlı olarak denetimler ve açık belgelerle görebilirsiniz. Sizi mahvedecek mekanizmayı mükemmel bir şekilde anlamanın büyük bir teselli olması gibi.

Yeni kontrol mekanizmaları arasında ihale, borçlanma ve zincir üzerindeki türevler bulunmaktadır. Çeviri: öncekilerin daha karmaşık şekilleri, ama daha güzel kelimelerle.

Para kaybedebileceğiniz yeni deneyler

Öne çıkan projeler arasında:

• Frax: Her şeyi elde etmeye çalışan hibrit. Kısmen algoritma, kısmen gerçek rezervler. Şu ana kadar hayatta kaldı, ancak henüz gerçek bir krizle karşılaşmadı.

• Ethena )USDe(: Fırından yeni çıktı, eşitliğini korumak için merkeziyetsiz türevler kullanıyor. Her şey aynı anda başarısız olana kadar sofistike geliyor.

• Jiroskop )GYD(: Ayarlanabilir parametrelerle dinamik istikrar vaat ediyor. Başka bir deyişle, işler kötüleştiğinde kurallar değişecek.

Piyasa paniklediğinde hayatta kalacaklar mı? Şüphelerim var.

Gelecekleri var mı yoksa aynı hatayı mı tekrarlıyoruz?

Tamamen merkeziyetsiz bir stablecoin hayali hala canlı, çünkü teorik olarak gerçek bir problemi çözüyor: düzenleyicilerden ve hükümetlerden bağımsızlık. Merkeziyetsiz ihraççılara yönelik gözetimin arttıkça, bu deneyler daha da cazip hale geliyor.

Ama kendimizi kandırmayalım: likidite krizlerine, spekülatif saldırılara ve makroekonomik değişimlere karşı sağlamlık olmadan, bu projeler zaman bombasıdır. Parlak bir algoritmanın, panik pazarın üzerine çöktüğünde hiçbir anlamı yoktur.

2025'te, algoritmik stablecoin'ler ikinci bir şans yaşıyor. Bazı dersler çıkardılar, ancak hâlâ riskli deneyler olmaya devam ediyorlar. Eğer vaatlerini sürdürebilirlerse, merkeziyetsiz finanslarda anahtar rol oynayabilirler. Şu anda, aşırı dikkat gerektiren bahisler.

Cüzdanıma bir miktar koyacak mıyım? Belki küçük bir miktar, işe yararsa akıllı hissetmek için yeterli ve eğer tahmin ettiğim gibi aynı sonla karşılaşırsak çok ağlamamak için.