Blobs là gì? Giải pháp mở rộng quy mô và tối ưu hóa của Ethereum

Việc ra mắt blobs trong đợt nâng cấp Dencun của Ethereum đã đánh dấu bước tiến lớn cho công nghệ blockchain. Loại cấu trúc dữ liệu mới này cho phép các giải pháp Layer 2 (L2) xử lý giao dịch hiệu quả hơn bằng cách dùng blobs thay thế cho calldata truyền thống. Blobs hướng tới mục tiêu tăng khả năng mở rộng và hiệu suất cho mạng Ethereum, đặc biệt tập trung vào công nghệ rollup, giúp giảm mạnh chi phí giao dịch và nâng cao tốc độ hoạt động.

Tóm tắt

Các ý quan trọng về blobs gồm:

• Blobs tạo cuộc cách mạng về khả năng mở rộng và hiệu suất của Ethereum, với rollups hưởng lợi lớn nhờ giao dịch rẻ hơn, nhanh hơn.
• Blobs giữ vai trò trọng yếu giúp Ethereum chuyển đổi từ “zero-to-one” sang “one-to-many”.
• Blobs là nền móng cho các bước tiến blockchain tiếp theo, giúp đơn giản hóa quy trình và mở ra cơ hội phát triển mới.
• EIP-4844 đưa ra blobs như công cụ lưu trữ khối lượng dữ liệu lớn với chi phí tối ưu, nhằm nâng cao khả năng mở rộng và giảm phí giao dịch.
• Nâng cấp Dencun với EIP-4844 tập trung vào mở rộng quy mô và tối ưu chi phí, đặc biệt dành cho Layer 2.

Blobs và vai trò của chúng

Khi triển khai proto-danksharding qua EIP-4844, khái niệm “blobs” đã xuất hiện – các gói dữ liệu lớn lưu trên blockchain Ethereum. Đây là đột phá cốt lõi trong cách xử lý dữ liệu của Ethereum. Khác với dữ liệu truyền thống do Ethereum Virtual Machine (EVM) xử lý, blobs được lưu nhờ cam kết mật mã KZG, tối ưu hiệu năng cho phương pháp rollup Layer 2.

Ảnh hưởng lên phí gas rất đáng kể. EIP-4844 cung cấp không gian lưu trữ chuyên biệt cho các rollup, mở rộng mạnh mẽ dung lượng dữ liệu mỗi block, từ đó giảm trực tiếp chi phí. Dù chưa phải là sharding hoàn chỉnh, giải pháp này đặt nền móng với định dạng giao dịch và hệ thống lưu trữ mới trên blockchain, vừa hỗ trợ khả năng mở rộng hiện tại, vừa chuẩn bị cho sharding trong tương lai.

Nâng cấp Dencun kích hoạt EIP-4844, thay đổi hạ tầng Ethereum bằng cách bổ sung giải pháp lưu trữ dữ liệu giá rẻ cho L2. Điểm nổi bật là các node chỉ phải lưu dữ liệu tối đa 18 ngày – đủ lâu để mọi thành viên mạng tải và lưu, đồng thời giảm yêu cầu phần cứng. Hướng tiếp cận này mang lại lợi ích lớn cho các rollup L2 nhờ giảm chi phí giao dịch và tải mạng.

Token blobs là gì?

Token blobs là thành phần sáng tạo trên blockchain Ethereum, liên kết mật thiết với nâng cấp Dencun và EIP-4844. Cơ chế token này ra đời nhằm giải quyết vấn đề năng lực xử lý giao dịch và phí gas cao, tập trung cải thiện Layer 2.

Kỹ thuật của blobs xoay quanh “giao dịch blob”. Các giao dịch EIP-4844 này cho phép thêm các gói dữ liệu lớn vào block Ethereum. Khác với giao dịch Ethereum truyền thống được xử lý và lưu vĩnh viễn bởi EVM, blobs mở ra cách xử lý dữ liệu lớn hiệu quả hơn và tiết kiệm chi phí. Mỗi block chứa số lượng blobs cố định, mỗi blob tối đa 128 KB dữ liệu.

Blobs tích hợp với Ethereum tạo ra thị trường gas riêng cho lưu trữ blob, hoạt động như thị trường gas hiện tại nhưng chỉ dành cho chi phí lưu trữ blobs. Điểm khác biệt của blobs là sự kết hợp giữa tích hợp hạ tầng Ethereum, yếu tố văn hóa thông qua meme và đóng góp trực tiếp vào khả năng mở rộng, hiệu suất. Vị trí đặc biệt này khiến blobs thu hút nhiều nhóm người dùng đa dạng.

Cách mua blobs

Quy trình mua token blobs giống như mua tiền mã hóa qua nền tảng DeFi:

1. Chọn ví: Chọn ví tiền mã hóa tương thích với blockchain nơi blobs hoạt động.

2. Mua tiền mã hóa cơ bản: Mua đồng tiền mã hóa chủ đạo như ETH trên sàn bằng tiền pháp định (USD, EUR).

3. Chuyển vào ví: Gửi tiền mã hóa về ví, giữ lại một phần nhỏ cho phí gas.

4. Chọn nền tảng DeFi: Tìm nền tảng DeFi hoặc sàn phi tập trung có blobs để giao dịch.

5. Hoán đổi token: Kết nối ví với sàn, chọn loại swap mong muốn và thực hiện giao dịch, lưu ý chi phí giao dịch biến động.

6. Quản lý và lưu trữ: Quản lý token blobs qua ví, có thể giữ, staking hoặc dùng trong các ứng dụng DeFi.

Blobs có thể ứng dụng như thế nào?

Blobs có nhiều ứng dụng tiềm năng trong hệ sinh thái Ethereum:

Tối ưu hóa Layer 2: Blobs được dùng phổ biến trong các giải pháp L2 để xử lý dữ liệu thanh toán, giúp mạng L2 giao dịch trên Ethereum với chi phí thấp.

Rollup và khả năng cung cấp dữ liệu: Rollup tận dụng blobs để gom giao dịch và xử lý ngoài chuỗi chính. Lưu dữ liệu giao dịch trong blobs giúp rollup tăng năng lực xử lý, giảm chi phí, nâng cao hiệu quả và khả năng mở rộng.

Thị trường dữ liệu mới: Blobs giúp xây dựng thị trường dữ liệu phi tập trung trên Ethereum, cho phép trao đổi dữ liệu an toàn, hiệu quả, khai thác tối đa tính bảo mật của blockchain.

Ứng dụng phi tập trung (Dapps): Blobs mở ra tiềm năng mới cho Dapps cần lưu trữ, chia sẻ dữ liệu lớn phi tập trung, từ hệ thống lưu trữ tập tin đến nền tảng nghiên cứu khoa học, trao đổi dữ liệu.

Cải thiện trải nghiệm người dùng: Đối với người dùng Ethereum, blobs giúp giao dịch nhanh hơn, phí thấp hơn, giải quyết các vấn đề lớn của mạng hiện nay.

Kết luận

Blobs là bước phát triển quan trọng của Ethereum, mang lại lợi ích lớn về mở rộng quy mô, hiệu suất và tối ưu chi phí. Nhờ triển khai blobs qua EIP-4844 và nâng cấp Dencun, Ethereum đã tiến bộ rõ rệt trong việc giải quyết vấn đề phí giao dịch và tắc nghẽn mạng lâu dài.

Dù blobs là giải pháp trung gian trên lộ trình đến danksharding hoàn chỉnh, chúng mang lại hiệu quả tức thời cho toàn bộ hệ sinh thái. Tác động trải rộng từ tối ưu Layer 2, nâng cao hiệu quả rollup đến mở ra ứng dụng mới cho Dapps và thị trường dữ liệu phi tập trung.

Việc phát triển blobs cùng với các cải tiến Ethereum sắp tới sẽ dẫn dắt hướng phát triển ứng dụng phi tập trung và chức năng tổng thể của blockchain. Blobs giúp giảm phí giao dịch, tăng khả năng mở rộng và tạo cơ hội đổi mới, trở thành nền tảng thiết yếu cho mạng Ethereum hiện đại, sẵn sàng cho phổ cập đại chúng.

FAQ

BLOB là gì?

BLOB (Binary Large Object) là kiểu dữ liệu dùng để lưu trữ các dữ liệu nhị phân lớn như hình ảnh, âm thanh trong cơ sở dữ liệu. Kiểu dữ liệu này giúp quản lý nội dung đa phương tiện hiệu quả nhưng có thể làm chậm hệ thống.

Blobs có mục đích gì?

Blobs là các gói dữ liệu trên Ethereum giúp tăng mở rộng quy mô, giảm chi phí cho rollup, đồng thời nâng cao hiệu suất mạng và trải nghiệm người dùng.

Cách tạo blobs?

Blobs được hình thành qua quy trình ‘blob casting’, trong đó dữ liệu được gom và lưu ở lớp riêng, hỗ trợ tăng khả năng mở rộng và hiệu suất cho Ethereum.

Xử lý blobs như thế nào?

Lưu blobs dưới dạng đường dẫn file trong cơ sở dữ liệu, sử dụng thư mục riêng cho các file, giúp tránh giảm hiệu năng và đơn giản hóa quản lý dữ liệu.