SEC vừa công bố các tiêu chuẩn mới, liệu một làn sóng phê duyệt ETF giao ngay sẽ sớm xuất hiện?

Ngày 29 tháng 7, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) đã chính thức phê duyệt cơ chế tạo lập và mua/bán lại bằng hiện vật (in-kind creation and redemption^*) cho các sản phẩm giao dịch trao đổi tài sản tiền mã hóa (ETP). Trước đây, ETP tiền mã hóa chủ yếu triển khai theo mô hình tạo lập và mua/bán lại bằng tiền mặt. Thay đổi này cắt giảm mạnh chi phí giao dịch và nâng cao hiệu suất vận hành. SEC cũng công bố tiêu chuẩn niêm yết mới cho ETF giao ngay, dự kiến có hiệu lực vào tháng 9 hoặc tháng 10 năm 2025, với mục tiêu đơn giản hóa quy trình niêm yết và tạo điều kiện để nhiều tài sản mã hóa gia nhập thị trường tài chính truyền thống.

Phải được niêm yết trên các sàn lớn như Coinbase tối thiểu 6 tháng

Những tiêu chuẩn niêm yết mới của SEC tập trung vào điều kiện đủ và vận hành đối với ETP tiền mã hóa. Lần đầu tiên, cơ chế tạo lập và mua/bán lại bằng hiện vật được hợp thức hóa, cho phép các thành viên được ủy quyền trao đổi cổ phiếu ETP lấy chính tài sản mã hóa, thay vì chỉ dùng tiền mặt. Cách thức này giúp giảm gánh nặng thuế, hạn chế xung đột lợi ích và tăng tính thanh khoản cho ETF. Theo Chủ tịch SEC phát biểu, động thái này nhằm đảm bảo ETP tiền mã hóa có địa vị tương đương với ETF truyền thống, song vẫn bảo vệ sự minh bạch và công bằng của thị trường. Trước đó, ETP tiền mã hóa buộc phải dùng mô hình tiền mặt, gây chi phí vận hành cao và làm tăng nguy cơ bị thao túng.

SEC đồng thời ban hành tiêu chuẩn niêm yết chung. Theo đó, các tài sản mã hóa phải được niêm yết trên các thị trường hợp đồng tương lai của sàn lớn như Coinbase tối thiểu 6 tháng. Quy định này nhằm bảo đảm tài sản có thanh khoản tốt và độ sâu thị trường đủ để tránh bị thao túng giá. Theo tài liệu Phyrex trích dẫn, việc phát hành ETF đối với các token, meme coin như Bonk hoặc Trump Coin chưa có hợp đồng tương lai sẽ phải tuân theo Đạo luật 40 (40 Act).

ETF của những dự án nào dễ được duyệt?

ETF Bitcoin giao ngay và Ethereum giao ngay, được phê duyệt lần lượt trong năm 2024 và 2025, sẽ tiếp tục hưởng lợi từ cơ chế tạo lập và mua/bán lại bằng hiện vật được tối ưu hóa.

Thống kê của SoSoValue ghi nhận đến ngày 31 tháng 7 năm 2025, ETF Bitcoin giao ngay tại Mỹ đạt tổng vốn ròng tích lũy 55,11 tỷ USD. ETF Ethereum giao ngay tại Mỹ cũng đã hút về 9,62 tỷ USD dòng vốn ròng, tăng mạnh sau thời gian trầm lắng trước đó. Sự chấp thuận các ETF giao ngay đã hỗ trợ rõ rệt cho xu hướng tăng giá của các token này.

Các quy chuẩn mới mở rộng cánh cửa cho altcoin, trong đó Solana (SOL) và Ripple (XRP) đang là hai cái tên hưởng lợi đầu tiên. Đề xuất của Cboe nêu rõ ETP của SOL và XRP sẽ ra mắt trong quý 4 năm 2025 với sự hỗ trợ từ thị trường hợp đồng tương lai hoạt động mạnh. Hợp đồng tương lai XRP đã được niêm yết trên Coinbase từ ngày 22 tháng 4 năm nay, XRP cũng được sử dụng trong thanh toán xuyên biên giới và thu hút sự quan tâm từ các tổ chức lớn. Các nhà phân tích đánh giá xác suất lớn các ETF này sẽ được duyệt, thậm chí ngay trước khi 2025 kết thúc.

Các dự án triển vọng khác như Chainlink, Polkadot, Cardano đều đã đủ điều kiện về thời gian niêm yết và có sự hậu thuẫn từ các hợp đồng tương lai mới nổi. Tuy nhiên, không phải tất cả đều phù hợp: DOGE có thể bị loại vì thiếu lịch sử giao dịch hợp đồng tương lai, trừ khi thị trường này phát triển đầy đủ hơn. Tổng thể, các quy chuẩn mới dự báo sẽ tạo điều kiện cho 10-15 ETF mới, bao phủ gần như toàn bộ 20 tài sản mã hóa lớn nhất xét theo vốn hóa, đẩy toàn ngành chuyển dần từ đầu cơ sang đầu tư dài hạn.

Coinbase trở thành bên hưởng lợi chính

Ngày 9 tháng 5, Coinbase Derivatives – công ty con của Coinbase – chính thức ra mắt dịch vụ giao dịch hợp đồng tương lai Bitcoin và Ethereum đòn bẩy đầu tiên tại Mỹ, được CFTC quản lý và vận hành 24/7, phục vụ đồng thời cả nhà đầu tư cá nhân lẫn tổ chức. Đây là cột mốc đánh dấu lần đầu tiên thị trường phái sinh Mỹ vận hành liên tục cả ngày, giúp nhà đầu tư phòng vệ rủi ro và nhanh chóng nắm bắt cơ hội. Coinbase dự kiến triển khai thêm hợp đồng vĩnh cửu và mở rộng hệ sinh thái sản phẩm phái sinh tuân thủ quy chuẩn.

Với vị thế là sàn giao dịch tiền mã hóa lớn nhất Hoa Kỳ, Coinbase là một trong những đơn vị được hưởng lợi lớn từ quy định mới của SEC. Đầu tiên, tiêu chuẩn mới lấy Coinbase làm tiêu chí đánh giá: token giao dịch liên tục trên sàn này tối thiểu 6 tháng đủ điều kiện nộp đơn ETP, qua đó mở rộng vai trò của Coinbase trong quá trình xét duyệt. Điều này khiến các tài sản được niêm yết trên Coinbase dễ dàng chuyển hóa thành ETF, tạo cơ hội hợp tác cho nhiều tổ chức phát hành ETF mới. Coinbase hiện cũng đóng vai trò lưu ký cho nhiều ETF Bitcoin và Ethereum, với doanh thu từ dịch vụ lưu ký tăng 30% trong quý 1 năm 2025.

Thứ hai, quy định mới dự báo sẽ thúc đẩy đáng kể khối lượng giao dịch và doanh thu của Coinbase. Cơ chế mua/bán lại bằng tài sản thực buộc các tổ chức phát hành ETF phải sở hữu trực tiếp tài sản mã hóa, từ đó các giao dịch lớn sẽ được chuyển qua Coinbase. Theo đánh giá của Bloomberg, động thái này có thể mang lại cho Coinbase thêm khoảng 1 tỷ USD mỗi năm từ phí giao dịch. Khi nhiều ETF mới ra mắt, nhà đầu tư cá nhân cũng sẽ có xu hướng mua tài sản cơ sở qua Coinbase, tiếp thêm vòng tăng trưởng tích cực.

Ngày 21 tháng 2 năm nay, SEC đã dừng vụ kiện đối với Coinbase mà không áp đặt bất kỳ khoản phạt nào. Với rào cản pháp lý được tháo gỡ, Coinbase bước vào chặng đường phát triển rộng mở. Những quy chuẩn mới cũng củng cố rõ vị thế hợp pháp của Coinbase, giúp sàn này dần chuyển hóa từ đối trọng sang đối tác hợp tác với các cơ quan quản lý.

CFTC có thể nắm quyền phê duyệt chính đối với ETF giao ngay

Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai Hoa Kỳ (CFTC), cơ quan quản lý hàng hóa liên bang, đang gia tăng ảnh hưởng chủ đạo tới thị trường ETF giao ngay. Vì tài sản mã hóa như Bitcoin được xếp là hàng hóa, quản lý ETF giao ngay đòi hỏi sự phối hợp giữa SEC và CFTC. Đến năm 2025, báo cáo của Nhà Trắng khuyến khích hai cơ quan phối hợp chặt chẽ hơn, bao gồm việc xây dựng “vùng an toàn” (safe harbor^**) để giảm tình trạng giám sát chồng chéo. Một số quyết định bị hoãn lại do CFTC thiếu nhân sự lãnh đạo, nhưng chính điều này mở ra cơ hội cho ngành tiền mã hóa: khung pháp lý “thoáng” hơn của CFTC giúp thúc đẩy sáng tạo các sản phẩm phái sinh ETF giao ngay. Nếu CFTC tiếp tục phân loại nhiều tài sản mã hóa là hàng hóa, tiến trình phê duyệt ETF giao ngay sẽ được đẩy nhanh, giảm gánh nặng kiểm duyệt chứng khoán của SEC.

Ở thời điểm hiện tại, các nhà quản lý dường như đã đạt được sự cân bằng thực tế. Như bình luận của qianbafrank trên Twitter: “Quyền phê duyệt ETF giao ngay tài sản mã hóa đã chuyển sang CFTC (Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai), do CFTC là cơ quan chủ chốt quyết định tài sản nào có thể có hợp đồng tương lai.”

Tuy nhiên, quyền lực của CFTC cũng đi kèm với rủi ro: nếu thị trường hợp đồng tương lai tài sản mã hóa bị thao túng nhiều hơn, CFTC có thể sẽ thắt chặt kiểm soát, khiến tiến trình ETF giao ngay chậm lại. Tính đến năm 2025, CFTC đã xử phạt hàng loạt vụ gian lận tài sản mã hóa, dẫn đến khả năng các tổ chức phát hành ETF phải đáp ứng chuẩn báo cáo nghiêm ngặt hơn.

Lưu ý miễn trừ trách nhiệm:

1. Bài viết này được đăng lại từ Foresight News, bản quyền thuộc về tác giả 1912212.eth, Foresight News. Nếu có thắc mắc về việc tái đăng, vui lòng liên hệ Nhóm Gate Learn, chúng tôi sẽ xử lý kịp thời theo chính sách.
2. Mọi quan điểm trong bài viết chỉ phản ánh ý kiến cá nhân của tác giả, không phải là khuyến nghị đầu tư.
3. Các bản dịch sang các ngôn ngữ khác do Nhóm Gate Learn phụ trách. Trừ khi có dẫn nguồn Gate, nghiêm cấm sao chép, phân phối hay đạo văn các bản dịch này.

^*In-kind creation and redemption: tạo lập và mua/bán lại bằng tài sản thực (hiện vật)

^**Safe harbor: vùng an toàn, quy định pháp lý nhằm giảm bớt rủi ro giám sát chồng chéo