Năm ngoái tôi đã giúp một người anh em, anh ấy vào ZEC với 1.500U, bốn tháng sau lăn lên 23.000. Kết quả cuối cùng tôi đã chặn anh ấy.

Chuyện này phải kể từ đầu. Khi đó anh ấy vừa bị mấy đồng shitcoin lừa thảm, ba lần liên tiếp về 0, tiền thuê nhà cũng mất luôn. Tìm đến tôi thì mắt đỏ hoe. Tôi không nói gì về mô hình nến hay kỹ thuật, chỉ đặt ra ba nguyên tắc chết.

Nguyên tắc đầu tiên gọi là "Tiền phải chia ra mà xài". 800U vốn chia làm ba phần — 300 để trade ngắn hạn luyện tay, 300 chờ cơ hội tốt, 200 là tiền bảo toàn mạng sống. Lúc đầu anh ấy kêu phiền phức, cho đến khi thấy đồng nghiệp ở bàn bên all in rồi cháy tài khoản, mới chịu làm theo.

Nguyên tắc thứ hai là "Đừng cố ăn thua với sideway". 90% thời gian thị trường chỉ làm người ta nản, lúc đi ngang thì cứ làm việc khác, đợi khi khối lượng giao dịch tăng, xu hướng rõ ràng thì mới vào. Lãi trên 15% thì chốt, đừng tham. Ban đầu anh ấy thấy như vậy kiếm tiền chậm quá, sau này mới phát hiện nhịn lệnh còn khó hơn là vào lệnh bừa.

Nguyên tắc thứ ba mới là gắt nhất: "Để hệ thống kiểm soát tay mình". Cắt lỗ cố định 3%, lời 8% thì dời stop về hòa vốn. Có lần anh ấy muốn bỏ cắt lỗ để liều một phen, tôi ném thẳng screenshot những lần cháy tài khoản trước vào mặt. Tối hôm đó thật sự giá rớt, anh ấy mới hiểu cắt lỗ là cứu mạng.

Nhưng khi số dư tài khoản nhảy lên hơn 20.000, con người cũng bay theo. Bắt đầu vào nhóm gọi lệnh, cười nhạo người khác nhát tay, margin kéo tối đa để fomo. Khi vốn giảm một nửa, anh ấy vẫn còn tính nếu all in thì ăn 50.000. Tôi lục lại đoạn chat ngày xưa anh ấy cảm ơn tôi dạy quản trị rủi ro, bỗng nhiên hiểu ra — thị trường không loại những người thiếu kỹ năng, mà loại những con bạc không biết giữ kỷ luật.

Trước khi xóa anh ấy tôi nói một câu: "Từ 1.500 lên 23.000, là nhờ quy tắc, không phải ăn may. Tự cao sẽ đưa cậu về 0, kỷ luật mới là bùa hộ mệnh." Muốn sống sót trong vòng này, trước tiên phải biết tôn trọng quy tắc.