Nói thật, tình hình thị trường việc làm ở Mỹ hiện giờ khá đáng sợ.

Tính đến tháng 11 năm nay, số lượng sa thải dự kiến trên toàn nước Mỹ đã tăng vọt lên 1,17 triệu người—ý nghĩa là gì? So với năm ngoái tăng trực tiếp 54%, đạt mức cao nhất trong 5 năm qua. Đây cũng là lần đầu tiên sau đại dịch 2020 mới thấy con số khủng như vậy. Riêng tháng 11 đã cắt giảm hơn 70.000 vị trí, tuy ít hơn một nửa so với tháng 10, nhưng so với cùng kỳ năm ngoái vẫn tăng 24%. Verizon cắt liền 13.000 người, Google, Microsoft, Tesla và các ông lớn khác cũng có tên trong danh sách, các ngành công nghệ, bán lẻ, sản xuất đều "giảm béo" toàn diện.

Tại sao sa thải lại mạnh như vậy? Ba nguyên nhân chính: AI bắt đầu lấy mất việc làm, các vị trí cơ bản bị công nghệ thay thế; chính sách thuế quan khiến chuỗi cung ứng rối loạn; các doanh nghiệp cũng đang tái cấu trúc và tối ưu hóa chi phí. Kết quả là ý định tuyển dụng rơi xuống đáy—tháng 11 chỉ có 90.000 kế hoạch tuyển dụng, mức thấp nhất trong lịch sử.

Số liệu không biết nói dối: tỷ lệ thất nghiệp đã tăng lên 4,2%, cao hơn năm ngoái 0,5 điểm phần trăm, số người thất nghiệp tăng thêm 800.000. Vòng luẩn quẩn "tăng tốc sa thải, đóng băng tuyển dụng" này khiến nền tảng kinh tế thật sự rất ảm đạm.

Rắc rối hơn là lạm phát vẫn mắc kẹt ở mức 3%, chưa tụt xuống được. Thị trường hiện giờ đặt cược điên cuồng rằng Fed sẽ hạ lãi suất 25 điểm cơ bản vào tháng 12—dữ liệu của CME cho thấy xác suất đã tăng vọt lên 87%, các tổ chức như Goldman Sachs cũng đều kêu gọi hạ lãi suất. Nếu điều này thành sự thật, đây sẽ là lần bơm tiền thứ ba trong năm nay sau tháng 9 và tháng 10.

Vậy điều này có ý nghĩa gì với thị trường? Việc làm yếu, chính sách nới lỏng, lạm phát dai dẳng—ba yếu tố này cộng hưởng khiến logic tài sản trú ẩn trở nên cực kỳ mạnh mẽ. Hiệu suất vàng gần đây các bạn cũng thấy rồi, tháng này vượt 4.300 USD gần như là chuyện chắc chắn. Đối với thị trường tiền mã hóa, môi trường vĩ mô như vậy cũng rất đáng chú ý, bởi khi tâm lý trú ẩn tăng lên, toàn bộ logic định giá tài sản rủi ro sẽ thay đổi.