Kiến thức cơ bản về giao dịch cổ phiếu: Từ biểu đồ nến đến phân tích khối lượng giao dịch

Nếu bạn muốn thành công trong giao dịch trên thị trường chứng khoán, bạn cần phải biết đọc biểu đồ. Các khái niệm như biểu đồ nến, đường hỗ trợ và kháng cự, đường trung bình động, OBV có thể ban đầu cảm thấy xa lạ, nhưng tất cả đều là những công cụ thực tiễn nhằm giúp quyết định đầu tư một cách có hệ thống hơn. Bài viết này sẽ giải thích các công cụ phân tích kỹ thuật cốt lõi này theo từng bước và xem xét cách áp dụng chúng vào giao dịch thực tế.

Biểu đồ nến chứng khoán: Tóm tắt tất cả về biến động giá

Khi truy cập nền tảng giao dịch, điều đầu tiên bạn sẽ thấy là biểu đồ dạng nến hình đuốc. Đây chính là biểu đồ nến chứng khoán được sử dụng phổ biến nhất trong đầu tư chứng khoán. Ban đầu có thể trông phức tạp, nhưng biểu đồ này đơn giản chỉ là phương tiện để nhanh chóng nắm bắt xu hướng giá.

Màu sắc của nến nói lên điều gì: nến tăng và nến giảm

Trong biểu đồ nến chứng khoán, màu sắc mang ý nghĩa quan trọng. Thông thường trên các nền tảng quốc tế, khi giá tăng sẽ hiển thị màu xanh lá(nến tăng), còn khi giảm sẽ là màu đỏ(nến giảm). Nến tăng và giảm không chỉ đơn thuần là phân biệt màu sắc mà còn chứa đựng cả bốn thông tin về giá mở cửa, giá đóng cửa, cao nhất và thấp nhất trong khoảng thời gian đó.

Thân nến thể hiện giá mở cửa và đóng cửa trong một khoảng thời gian nhất định, chiều dài thân thể hiện mức biến động. Thân dài nghĩa là biến động lớn, thân ngắn nghĩa là biến động nhỏ. Đặc điểm này rất quan trọng trong việc xác định chiến lược giao dịch.

Các đường mảnh phía trên và dưới thân nến gọi là bóng hoặc đuôi, thể hiện mức cao nhất và thấp nhất trong khoảng thời gian đó. Đặc biệt, nếu bóng trên của nến giảm dài trong nến giảm, điều này cho thấy giá đã từng tăng nhưng bị áp lực bán kéo xuống, báo hiệu khả năng xu hướng giảm mạnh hơn.

Biểu đồ nến có thể hiển thị theo nhiều khung thời gian như 1 phút, ngày, tháng, phù hợp cho cả nhà giao dịch ngắn hạn lẫn dài hạn.

Đường hỗ trợ và kháng cự: Đọc giới hạn của giá

Để giao dịch hiệu quả, cần xác định mức giá phản ứng như thế nào tại các mức giá khác nhau. Lúc này, các khái niệm đường hỗ trợ và đường kháng cự xuất hiện.

Đường hỗ trợ: giới hạn dưới của giá

Đường hỗ trợ là đường nối các mức giá thường xuyên bật lên khi giá giảm xuống. Khi giá phản ứng bật lên gần đường hỗ trợ, đó là tín hiệu khả năng giá sẽ tiếp tục tăng trở lại, là thời điểm có thể xem xét mua vào. Ngược lại, nếu giá phá vỡ rõ ràng đường hỗ trợ và tiếp tục giảm, điều đó cho thấy khả năng giảm sâu hơn.

Đường kháng cự: giới hạn trên của giá

Đường kháng cự là đường nối các mức giá thường xuyên giảm khi giá tăng lên. Khi giá chạm đường kháng cự rồi giảm, có thể xem xét bán ra hoặc chờ đợi cơ hội tiếp theo. Ngược lại, nếu giá phá vỡ đường kháng cự và tiếp tục tăng, đó là tín hiệu khả năng tăng giá thêm.

Điều quan trọng là các đường hỗ trợ và kháng cự không phải là tuyệt đối. Khi giá phá vỡ chúng, vai trò của chúng sẽ thay đổi, đường kháng cự cũ có thể trở thành hỗ trợ mới, và ngược lại.

Đường trung bình động: Nắm bắt xu hướng

Trong phân tích kỹ thuật, không thể bỏ qua đường trung bình động. Đây là đường nối các mức giá trung bình trong một khoảng thời gian nhất định, có thể là 5 ngày, 20 ngày, 60 ngày, v.v. Với ngày giao dịch, 5 ngày tương đương khoảng 1 tuần, 20 ngày khoảng 1 tháng, 60 ngày khoảng nửa năm.

Chức năng chính của đường trung bình động là lọc nhiễu của biến động giá ngắn hạn và thể hiện rõ xu hướng thực sự. Nó giúp xác định xem biến động giá đột ngột có phải là tạm thời hay là xu hướng dài hạn.

Sắp xếp xu hướng: Định hướng xu hướng qua các đường trung bình

Các đường trung bình động được sắp xếp theo thứ tự thể hiện xu hướng chung. Khi đường trung bình ngắn hạn(5 ngày) nằm trên trung hạn(20 ngày), và trung hạn nằm trên dài hạn(60 ngày), gọi là sắp xếp thuận chiều (định hướng tăng), thể hiện xu hướng tăng. Ngược lại, nếu dài hạn nằm trên trung hạn, và trung hạn nằm trên ngắn hạn, gọi là sắp xếp nghịch chiều (xu hướng giảm).

Giao cắt vàng và chết: tín hiệu giao dịch quan trọng

Trong phân tích biểu đồ nến, một trong những kỹ thuật phổ biến nhất là dựa vào điểm giao cắt của các đường trung bình động. Khi đường trung bình ngắn hạn vượt lên trên đường trung bình dài hạn, gọi là giao cắt vàng, là tín hiệu mua vào, thể hiện dòng tiền đang tăng lên. Đây là thời điểm thích hợp để mở vị thế mua.

Ngược lại, khi đường trung bình ngắn hạn cắt xuống dưới đường trung bình dài hạn, gọi là giao cắt chết, là tín hiệu bán ra, phù hợp để thoái lui hoặc chờ đợi tín hiệu mới.

Chỉ số OBV: Thông điệp từ khối lượng giao dịch

Cuối cùng, chúng ta sẽ xem xét chỉ số OBV(Chỉ số khối lượng tích lũy). Chỉ số này dựa trên giả định rằng khối lượng giao dịch luôn đi trước biến động giá. Nói cách khác, có thể cảm nhận được động thái của các lực lượng chủ đạo qua khối lượng giao dịch.

OBV tính bằng cách cộng dồn khối lượng ngày tăng và trừ khối lượng ngày giảm. Qua đó, có thể đánh giá sức mạnh của dòng tiền mua và bán.

Ví dụ, giá tăng nhưng OBV không có nhiều thay đổi, điều này cho thấy lực mua còn yếu, khả năng giá sẽ chỉ tăng tạm thời và có thể giảm trong tương lai. Do đó, khi phân tích kỹ thuật, không chỉ chú ý đến giá mà còn cần xem xét khối lượng giao dịch.

Phân tích tổng hợp để đưa ra quyết định giao dịch tốt hơn

Đến đây, chúng ta đã xem xét từ việc đọc biểu đồ nến, đường hỗ trợ, kháng cự, đường trung bình động đến OBV. Mỗi công cụ đều có giá trị riêng, nhưng khi kết hợp lại sẽ cho ra phân tích mạnh mẽ hơn.

Để xây dựng chiến lược giao dịch hiệu quả, nên xác nhận rằng tất cả các tín hiệu này đều nhất quán. Ví dụ, khi giá bật lên tại đường hỗ trợ, đồng thời xuất hiện giao cắt vàng và OBV tăng, đó là tín hiệu mua rất mạnh.

Ban đầu, các khái niệm này có thể cảm thấy phức tạp, nhưng qua luyện tập và nhận diện mẫu hình, bạn sẽ có thể đọc được nhịp điệu của thị trường. Điều quan trọng là nhớ rằng các công cụ này đều nhằm giúp bạn giao dịch hiệu quả và có hệ thống hơn. Hiểu rõ ý nghĩa của từng chỉ báo và áp dụng phù hợp với chiến lược của mình, phân tích biểu đồ nến sẽ không còn là nhiệm vụ phức tạp nữa mà trở thành vũ khí mạnh mẽ trong tay bạn.