Galaxy: Titan, Solana'nın fiyat keşif mekanizmasını nasıl yeniden yapılandırıyor

Yazarlar: William Nuelle, Arjun Mohan Kaynak: Galaxy Çeviri: Shan Oppa, Altın Finans

Solana'nın önde gelen merkeziyetsiz borsa Titan'a öncülük ettiğimizde, Solana'nın sürekli evrilen piyasa mikro yapısı hakkında görüşlerimizi paylaşmak ve Titan'ın bu hızlı değişen ortamda nasıl bir konumda olduğunu belirtmek istiyoruz.

Bir, Solana İşlem Altyapısının Gelişimi

Son iki yılda, perakende ticaret faaliyetlerindeki patlama ve yüksek frekanslı zincir içi ticaretin benzersiz talebinin etkisiyle, Solana'nın piyasa yapısı köklü bir değişim geçirdi. Bu evrim, Serum, Phoenix gibi geleneksel emir defteri borsalarıyla başladı - piyasa yapıcılar bu platformlarda aktif olarak likidite sağlıyor, bu nedenle spread, standart xy=k sabit eğrisi kullanan pasif otomatik piyasa yapıcı (AMM) ile kıyaslandığında daha dar. Başlangıçta, bu platformlar fiyat keşfi sürecinde öne çıktı, özellikle 2024 yılının başındaki meme coin çılgınlığı sırasında Phoenix büyük miktarda büyük işlem akışıyla ilgilendi. Ancak ister geçmişte ister günümüzde, bu tür platformların performansı her zaman merkezi borsa emir defterlerinin gerisinde kaldı.

Blockchain ticaret altyapısı zorlu bir sınamayla karşı karşıya kaldı. 2024 Mart ile Mayıs arasındaki yoğunluk zirvesinde, Solana piyasa yapıcılar için neredeyse “kullanılamaz” hale geldi: tüccarlar her saniye binlerce işlem gönderdi, ancak sonuçta yalnızca 2-3 işlem zincire başarıyla eklenebildi; güncellenmiş emir defteri teklifleri yüz binlerce hesaplama birimi (Solana'nın hesaplama birimi) tüketiyor, işlem zamanlaması zorluğu büyük ölçüde arttı. Daha da kritik bir nokta, Phoenix gibi borsa açık teklifleri, piyasa yapıcıların olgun arbitrajcılar tarafından hedef alınmasını kolaylaştırıyor; bu, bireysel yatırımcıların işlem hacmi büyük olsa bile, zararlı emir akışlarının piyasa yapıcı kârlarını erozyona uğratacağı anlamına geliyor.

İkincisi, Özel AMM'nin Yükselişi

2024 sonbaharında, bu baskı “özel AMM” veya "karanlık havuz AMM"nin ortaya çıkmasına neden oldu. Bu tür protokoller, profesyonel piyasa yapıcıların Solana'da likidite sağlama şeklinde köklü bir değişimi temsil ediyor: Geleneksel AMM'lerden farklı olarak, özel AMM kaynak kodunu veya eşleştirme mantığını kamuya açık hale getirmiyor, bunun yerine doğrudan Jupiter gibi yönlendirme protokolleriyle entegre oluyor ve fiyatlandırma algoritmalarını titizlikle gizli tutuyor.

Özel AMM, tercih eğrisi mekanizması kullanır ve yalnızca birkaç parametreyi ayarlayarak birden fazla pazarın likiditesini güncelleyebilir; karmaşık bir emir defteri yapısıyla uğraşmaya gerek yoktur. Bu verimlilik, hem daha dar spreadler sunmasını sağlar hem de “arbitrajcıların sözleşmelerle doğrudan etkileşimde bulunmasını engelleyerek” zararlı emir akışından kaçınmasına yardımcı olur. Böylece bir kedi-fare oyunu ortaya çıkar: deneyimli traderlar, bu daha iyi fiyat tekliflerini toplamak için “zararsız emir akışları gibi görünmeye” çalışırlar.

Geleneksel order book modeli Solana'da temelden çöküyor ve bu, DeFi'nin bir özelliği, bir kusuru değil. Temel sorun, durum yönetiminin ekonomikliği: Zincir üzerinde tam bir order book'u sürdürmek için, her piyasa dalgalanması ile birlikte birden fazla fiyat seviyesinin güncellenmesi gerekiyor; üstüne Solana'nın öncelik ücretleri ve Jito bahşişi eklendiğinde, her güncelleme yüz binlerce hesaplama birimi harcayabilir ve bu da piyasa yapıcıların onlarca fiyat seviyesinde rekabetçi teklifler sunmasını ekonomik olarak imkansız hale getirir.

Geleneksel emir defteri farklı emirleri tek bir yapıda birleştirerek, emir verenlerin en iyi fiyatı elde etmesini sağlamak için bir müzayede mekanizması aracılığıyla işlem yapmasına olanak tanır. Ancak Solana'da, toplayıcılar sentez emir defteri haline gelmiştir ve özel AMM akıllı emir göndericisi rolünü üstlenmiştir - sadece bir parametreyi değiştirerek tüm fiyatlandırma eğrisini güncelleyebilirsiniz. Bu modelin uygulanması, tamamen DeFi'nin bileşenler arası etkileşimine bağlıdır: Akıllı sözleşmeler, tek bir işlemde atomik düzeyde etkileşimler gerçekleştirebilir; bu, geleneksel finansın kapalı sistemlerinde veya eşleştirme motorlarının şeffaf olmadığı CEX ortamlarında kesinlikle mümkün değildir.

Özel AMM, birden fazla bağımsız fiyat seviyesinde yüksek maliyetli durumları sürdürmeyi gerektirmez (her seviye ayrı ayrı güncellenmelidir), bunun yerine oracle tabanlı fiyatlama eğrisi kullanır - tek bir işlem tüm teklifleri güncelleyebilir, bu da geleneksel emir defterinde aynı anda 100 emir vermekle eşdeğerdir. Bu bileşen mimarisi, emir defterini parçalar ve yeniden yapılandırarak dağıtık fiyat keşif mekanizması oluşturur: agregatör, eşleştirme motoru olarak hareket eder, özel AMM likidite sağlar, matematiksel optimizasyon en iyi yürütmeyi garanti ederken atomik düzeyde birleştirilebilirliği korur.

Veri kaynağı: Galaxy | Veri 25 Eylül 2025 itibarıyla

Üç, Parçalanmış Pazar Kaliteli Birleştirme Hizmetlerine İhtiyaç Duyuyor

Günümüzde Solana işlem yapısı yüksek derecede parçalanmış bir özellik sergiliyor: 10.000'den fazla likidite havuzu, her birinin kendine özgü fiyatlama mantığına sahip birçok özel AMM ve geleneksel DEX fiyatlarının birbirinden farklı olması, rekabetçi işlem gerçekleştirmek için verimli bir agregasyon hizmeti kritik hale gelmiştir. Bu parçalanmış ortamda, karmaşık likidite ağlarını yönetebilen olgun bir yönlendirme algoritması olmadan fiyat keşfi verimli bir şekilde gerçekleştirilemez.

İster esnek kullanıcılar ister esnek olmayan kullanıcılar, Solana üzerinde en iyi fiyatı almak için nihayetinde bir toplama aracısı kullanmak zorundadır - şu anda toplama aracıları bu ağın %81'lik DEX işlem hacmini yönetmektedir. Bu, Ethereum ile keskin bir karşılaştırma oluşturuyor: Ethereum'da sadece %20'lik işlem akışı toplama aracılarından geçmektedir. Solana'daki toplama işlem akışının baskın konumu, yönlendirme teknolojisinde sürekli yenilik için güçlü bir motivasyon sağlamaktadır.

Dört, Titan'ın Matematiksel Avantajları

Bu, Titan'ın kesişme noktasıdır. Çoğu toplayıcı, Bellman-Ford gibi klasik yol bulma algoritmalarını kullanırken, Titan saf matematiksel optimizasyon teknikleri ile daha iyi işlem gerçekleştirmeyi sağlar.

İkisi arasındaki temel fark, hassasiyettir: yol bulma algoritması likiditeyi “parçalayarak” (örneğin %10, %20 gibi ayrık oranlar) işlemlerin platformlar arası bölünmesi sırasında verim kaybına yol açar; oysa Titan'ın konveks optimizasyon yöntemi, parçalı likiditeden maksimum değeri çıkarmak için işlemlerin miktarını birden fazla likidite havuzuna makine seviyesinde hassasiyetle dağıtabilir.

Bu sadece basit bir artış değil. Matematiksel optimizasyon yöntemleri, Titan'ın daha fazla likidite havuzunu yönlendirme hesaplamalarına dahil etmesini sağlıyor ve klasik algoritmaların keşfetmediği en iyi yolları bulmasına olanak tanıyor. Pratikte bu, kullanıcıların sürekli olarak daha iyi teklifler alabileceği anlamına geliyor: Y varlığını X varlığına dönüştürürken, elde edilen miktar belirgin şekilde daha fazla.

Beş, Titan'ın Aşamalı İyileştirme Ekonomisi

Titan'ın uygulamada kanıtlanmış yürütme iyileştirmelerinin sağladığı bileşik etkisine bir göz atın. Eğer bir trader her seferinde 1000 dolarlık bir değişim yapıyorsa ve her işlem Titan aracılığıyla ortalama 21 baz puan (%0.21) tasarruf ediyorsa, uzun vadede biriken değer oldukça dikkate değerdir:

• Günlük 10 işlem gerçekleştiren aktif traderlar için, Titan'ın kaliteli yönlendirmesi yalnızca lineer birikimle yılda 7665 dolar tasarruf sağlayabilir;
• Bu tasarruf edilen fonlar yeniden yatırılır ve bileşik faizle büyütülürse, yıllık gelir 10384 dolar olacak ve bu da basit doğrusal getiriden %35 daha yüksek.

Solana işlem hacmini yönlendiren algoritmik ticaret stratejileri için Titan'ın yürütme avantajı daha pratik bir anlam kazanmaktadır. Phantom gibi cüzdanlar, kullanıcıların işlem gelirlerine göre ücret alır, bu nedenle Titan'ın sürekli “aşırı performansı” doğrudan kullanıcı kazancına dönüşebilir. Örneğin, Titan'ın optimize edilmiş yönlendirmesi sayesinde her işlemde 0.5 SOL daha fazla kazanmak (99.5 SOL'dan 100 SOL'a çıkmak) binlerce işlemin bileşik etkisiyle, işlem sıklığı ve ölçeği ile pozitif korelasyonlu gerçek bir portföy büyümesi sağlayacaktır.

Altı, Gelecek Görünümü: Pazar Yapısının Evrim Yönü

Geleceğe baktığımızda, Solana'nın piyasa yapısını şekillendirecek birkaç büyük eğilimin olacağını düşünüyoruz:

Piyasa payını ele geçirmek için toplayıcıların rekabeti arttıkça, sıfır komisyonlu rekabet daha da şiddetlenecek. Geleneksel finansın sipariş akışı ücreti (PFOF) pazarı, sürdürülebilir gelir elde etmek için güçlü bir referans sağlıyor: sadece 2024 Mayıs ayında, ABD'deki perakende aracılar 461 milyon dolar sipariş akışı geliri elde etti; bunun içinde Robinhood'un aylık geliri 100 milyon doları aştı. Bu modelin sürdürülebilir olmasının nedeni, piyasa yapıcıların zararsız perakende sipariş akışına değer vermesidir.

Geleneksel piyasa standartlaştırılmış ulusal en iyi alım satım fiyatından (NBBO) farklı olarak, Solana'nın PFOF modeli daha ayrıntılıdır: DEX'ler ve piyasa yapıcılar, cüzdan adresine veya işlem karmaşıklığına göre emir akışını katmanlandırabilir.

• Titan'ın gelişim yolu ile Interactive Brokers'ın evrimi birbirine benziyor: Öncelikle teknoloji odaklı bir işlem platformu olarak başladı ve ardından tam hizmet veren bir aracı kurum olarak genişledi. Interactive Brokers'a benzer şekilde, Titan çeşitli yollarla gelir elde edebilir: olgun traderlardan işlem ücreti alarak, emir akışı ortaklıkları ile gelir elde ederek, kurumsal müşterilere yüksek kaliteli hizmetler sunarak. Temel fark, Solana'nın parçalı piyasa yapısının, kaliteli yönlendirme teknolojisinin değerini daha belirgin hale getirmesidir.
• Daha fazla olgun ticaret kurumunun özel AMM'ler sunmasıyla, likidite sağlayıcılarının parçalanması devam edecektir. Wintermute, Wincent gibi ekipler ve yeni katılımcılar algoritmaları sürekli olarak yükselterek, yürütme kalitesini bir silahlanma yarışına sokmaktadır. Bu, daha dar spread'ler aracılığıyla kullanıcılar için fayda sağlasa da, aynı zamanda agregasyon hizmetlerinin karmaşıklığına daha yüksek talepler getirmektedir.
• Alpenglow gibi yükseltmeler sayesinde, Solana'nın işlem nihai onay süresi kısalacak, bu sadece kaymayı azaltmakla kalmayacak, aynı zamanda tekliflerin daha hassas olmasını sağlayacak. Blok süresinin kısalması ve nihai onay verimliliğinin artmasıyla, agregatörler tekliflerde “fiyat ters dalgalanmalarına karşı tepki verme boşluğunu” azaltarak daha dar spreadler sunabilecektir.
• RFQ sistemi gecikmelere neden olsa da, tekliflere göre işlem yapmayı garanti eder. Hız ve kesinlik arasında bir denge kurarak, farklı kullanıcı gruplarına farklı hizmetler sunabilir.

Yedi, Titan'ın Stratejik Konumu

Bu evrim sürecinde Titan'ın benzersiz bir değer yakalama yeteneğine sahip olduğuna inanıyoruz. Matematiksel optimizasyonun sağladığı teknik avantajların yanı sıra, bu platform çeşitli kanallar aracılığıyla gelir elde edebilir: cüzdan entegrasyonu, olgun trader'lara sunulan yüksek kaliteli ürünler ve işlem hacmi arttıkça ortaya çıkan emir içselleştirme fırsatları.

Daha çekici olan, teşviklerin uyum mekanizmasıdır: Titan, yalnızca rakiplerinden daha iyi performans gösterdiğinde ücret alır, bu da protokolün başarısını kullanıcı değerine doğrudan bağlar. Kanıtlanmış kazanma oranı avantajı ve ana akım cüzdanların artan benimsenmesi sayesinde Titan, zincir üzerindeki fiyat keşif mekanizmasında köklü bir ilerlemeyi temsil ediyor.

Solana altyapısının olgunlaşması ve kurumsal benimsenmenin hızlanmasıyla birlikte, piyasanın yürütme kalitesi talepleri sürekli artacaktır. Kullanıcılara giderek karmaşıklaşan ortamlarda sürekli değer yaratabilen platformların piyasada avantaj sağlaması beklenmektedir.