Curve: Dựa trên thanh khoản và cơ chế khuyến khích cũng như xây dựng cộng đồng Tài chính phi tập trung

Tác giả: Karl Marx OnChain, mã hóa KOL; Biên dịch: Felix, PANews

Curve không phải chỉ dựa vào may mắn để vượt qua mỗi đợt thị trường gấu.

Nó có thể tồn tại là vì nó được xây dựng đặc biệt cho một điều: tính bền vững.

Từ một thí nghiệm toán học vào năm 2019 đến việc trở thành trụ cột thanh khoản toàn cầu vào năm 2025, quá trình phát triển của Curve là sự tiến hóa của lợi nhuận thực, sự phối hợp khuyến khích và sức bền cộng đồng.

Dưới đây là tổng quan từng năm:

Năm 2019: Sự ra đời của StableSwap (một ý tưởng AMM mới)

Thời điểm đó, DeFi vẫn đang ở giai đoạn sơ khai. Các stablecoin như DAI, USDC và USDT rất phổ biến, nhưng các nhà giao dịch phải đối mặt với trượt giá cao, trong khi lợi nhuận của nhà cung cấp thanh khoản (LP) cũng rất thấp.

Michael Egorov đã phát hiện ra lỗ hổng này và đã cho ra mắt StableSwap, một mô hình AMM mới kết hợp giữa hàm tổng không đổi (constant-sum) và hàm tích không đổi (constant-product), giúp độ trượt giá của tài sản ổn định gần như bằng không.

Đây không chỉ là một khái niệm DEX khác.

Đây là một bước đột phá trong toán học, mang lại tính thanh khoản sâu và lợi nhuận thực cho LP.

StableSwap đã trở thành gen của Curve Finance: AMM đầu tiên thực sự được tối ưu hóa cho hiệu suất stablecoin.

Năm 2020: Ánh sáng của Curve Finance và veTokenomics

Đầu năm 2020, Curve Finance chính thức ra mắt, sứ mệnh của nó đã được xác định rõ:

Cung cấp lợi suất ổn định thông qua tính thanh khoản ổn định của stablecoin. Nhưng sự đổi mới thực sự của nó xuất hiện vào tháng 8 năm 2020, khi CurveDAO và mô hình veCRV (cơ chế khóa bỏ phiếu) được ra mắt, đây là một thiết kế kinh tế token định nghĩa lại quản trị DeFi.

Curve không còn thưởng cho những người tham gia ngắn hạn, mà là khuyến khích hợp tác lâu dài:

Nhận veCRV

• Bỏ phiếu quyết định các quỹ nào nhận được phần thưởng
• Đạt được lợi nhuận cao hơn

Cấu trúc này tạo ra một vòng quay tích cực, biến LP thành các bên liên quan, và khởi động cuộc “Chiến tranh Curve” huyền thoại, các DAO như Convex, StakeDAO và Yearn đã tham gia vào cuộc cạnh tranh gay gắt để giành quyền lực veCRV.

Đến cuối năm, TVL của Curve vượt 1 tỷ USD, củng cố vị thế của nó như một trụ cột thanh khoản DeFi.

Năm 2021: Mở rộng thanh khoản, làm sâu sắc cộng đồng

Năm 2021, Curve đã chứng minh khả năng mở rộng của nó.

• Khối lượng giao dịch hàng ngày đạt 1 tỷ đô la, tạo ra 400.000 đô la phí mỗi ngày, toàn bộ được phân phối cho những người nắm giữ veCRV.
• Việc ra mắt Tricrypto (USDT/WBTC/WETH) đã giúp Curve vượt ra ngoài phạm vi của stablecoin.

Khi các dự án khác theo đuổi lợi nhuận không bền vững, Curve lại tập trung vào lợi nhuận thực sự và độ sâu thanh khoản.

Mỗi giao dịch đều tạo ra giá trị, mỗi LP đều nhận được lợi nhuận thực sự.

Trong khi đó, cộng đồng ngày càng trưởng thành, số lượng phiếu bầu quản trị tăng lên, hành vi hối lộ (bribes) gia tăng, “Cuộc chiến Curve” đã biến quản trị thành một tác phẩm nghệ thuật kết hợp giữa kinh tế và lý thuyết trò chơi.

Curve không còn chỉ là một giao thức, mà là một hệ sinh thái kinh tế.

Năm 2022: Kiểm tra áp lực thị trường gấu

Với việc thị trường gấu năm 2022 tàn phá “DeFi 2.0”, cơ bản của Curve đã bị thách thức, nhưng vẫn thể hiện sự kiên cường.

Ngay cả khi tính thanh khoản trong lĩnh vực DeFi đang cạn kiệt, hệ thống StableSwap không đổi của Curve và cấu trúc veCRV vẫn giữ cho cơ chế khuyến khích nhất quán:

• TVL năm 2022 đã vượt qua 24 tỷ USD đạt đỉnh, đến giữa năm 2022, Curve vẫn có hơn 5.7 tỷ USD TVL
• LP nhận được phí ổn định từ khối lượng giao dịch ổn định
• Do áp lực bán CRV giữ ở mức thấp do bị khóa lâu dài.

Curve còn mở rộng hoạt động xuyên chuỗi thông qua Aurora, Arbitrum và Optimism, củng cố vị thế của nó như một tiêu chuẩn thanh khoản đa chuỗi.

Trong khi nhiều dự án khác lần lượt biến mất, Curve đã chứng minh sức mạnh kinh tế của mình bằng hành động thực tế.

2023 năm: Khủng hoảng và khả năng phục hồi của cộng đồng

Vào tháng 8 năm 2023, Curve Finance đã bị tấn công do lỗ hổng của trình biên dịch Vyper, gây thiệt hại khoảng 73 triệu USD, nhiều bể stablecoin bị ảnh hưởng. Đối với hầu hết các giao thức, đây chắc chắn là một cú đánh chí mạng.

Nhưng Curve đã vượt qua.

Trong vài tuần, các hacker mũ trắng, đối tác và người nắm giữ veCRV đã hành động nhanh chóng. Thông qua việc phối hợp và đàm phán trong cộng đồng, 73% số tiền bị đánh cắp đã được khôi phục, điều này thật hiếm thấy trong lịch sử DeFi.

Trong khi đó, Curve đã ra mắt crvUSD, một loại stablecoin được thế chấp quá mức phi tập trung, mang lại giá trị thực sự và nguồn thu nhập mới cho những người nắm giữ veCRV.

Cộng đồng của Curve đã chứng minh rằng nó không chỉ hoạt động tích cực mà còn đã trải qua thử thách thực tiễn.

Năm 2024: Mở rộng vòng quay hệ sinh thái

Curve từ nhà tạo lập thị trường tự động (AMM) phát triển thành một hệ sinh thái DeFi hoàn chỉnh:

• LlamaLend：dịch vụ cho vay không cần cấp phép, hỗ trợ ETH và WBTC làm tài sản thế chấp.
• Tiết kiệm crvUSD (scrvUSD): Một loại stablecoin tạo ra lợi nhuận, kết nối DeFi và TradFi.
• Tỷ lệ lạm phát của CRV giảm xuống còn 6,35%, củng cố giá trị lâu dài của token.
• Thiết lập quan hệ hợp tác với quỹ BUIDL được hỗ trợ bởi BlackRock, kết nối thanh khoản của Curve với vốn của các tổ chức.

Hệ thống veCRV tiếp tục hỗ trợ sự tăng trưởng này: tích hợp người dùng, DAO và cả các tổ chức xung quanh động cơ thanh khoản của Curve.

Năm 2025: Tính thanh khoản, lợi nhuận và di sản

Đến năm 2025, Curve không còn chỉ là một DEX, mà đã trở thành trụ cột của thanh khoản DeFi.

Khối lượng giao dịch trong quý đầu tiên đạt 34,6 tỷ đô la Mỹ (tăng 13% so với cùng kỳ năm trước), vượt qua 5,5 triệu giao dịch, khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày đạt 115 triệu đô la Mỹ, giao thức này tiếp tục tạo ra 19,4 triệu đô la Mỹ phí hàng năm cho người nắm giữ veCRV.

crvUSD đạt 178 triệu USD giá trị vốn hóa lịch sử, trong khi Curve đứng thứ hai trên toàn cầu trong DEX, với TVL đạt 1,9 tỷ USD.

Ban đầu là một dự án tạo lập thị trường tự động (AMM) cho stablecoin, hiện đã phát triển thành một mạng lưới thanh khoản tự cung tự cấp dựa trên toán học (StableSwap), kinh tế học (veTokenomics) và niềm tin của cộng đồng.

Bí quyết vượt qua thử thách của chu kỳ

Ba trụ cột chính của Curve là: độ sâu thanh khoản do StableSwap cung cấp; cơ chế khuyến khích do veTokenomics cung cấp; sự bền bỉ của cộng đồng.

Khi các dự án hot thay đổi theo thời gian, Curve luôn kiên định với lợi thế cốt lõi của mình: chuyển đổi tính thanh khoản thành cơ sở hạ tầng, chuyển đổi lợi nhuận thành giá trị bền vững.

Sự thành lập của Curve không phải để nhất thời, mà là để phát triển lâu dài.